…Mùa thu năm 1961 (năm Tân sửu),
tôi chào đời trong niềm vui lẫn nỗi buồn của mẹ...! (tôi là đứa con gái thứ 2 ẩn
tuổi sửu với mẹ tôi, đúng như ông Thầy đồ nho bạn của ông ngoại tôi năm xưa đã dự
đoán khi mẹ tôi mới 9- 10 tuổi) .
...Trước đó, tháng 4/1961 Ba tôi đã trở về Nam (còn gọi là đi B). Trước khi đi, Ba tôi đã để lại tất cả giấy tờ, hình ảnh… của ba
tôi cho mẹ tôi giữ. (mẹ tôi đã giữ như
giữ một niềm tin). Ba tôi hẹn và mong ngày gần nhất sẽ trở về đoàn tụ với gia đình ! (thực tế thì sau 1975, ba tôi
cũng đã trở về đoàn tụ gia đình nhưng không phải với mẹ con tôi ở Miền Bắc)
...Tôi lớn lên trong tình yêu
thương của mẹ, anh, chị và họ hàng, làng xóm! Mẹ tôi vốn đã vất vả, khó khăn
khi một mình nuôi anh, chị tôi thì sau khi sinh tôi sự khó khăn, vất vả đó gấp thêm nhiều lần.
Hình tôi lúc bé cùng với Mẹ :
...Sau khi Ba tôi đi B, Mẹ tôi đã "khám
phá" ra những bí mật mà trước đó Ba tôi và những người bạn của Ba
tôi...đã cố tình "dấu" không cho mẹ tôi biết, đó là trước khi tập kết ra Bắc Ba tôi đã có vợ, 2 con. Có lẽ mẹ tôi đã sốc trước thông
tin này (là tôi hình dung ra thế thôi).
Còn thực tế mẹ tôi đã nghĩ gì lúc đó thì tôi hoàn toàn
không nghe mẹ tôi nói lại một lần nào về cảm xúc lúc nhận "hung tin" này . (Tôi không hiểu tại sao một người phụ nữ sắc sảo (có sắc đẹp và sự thông minh) như mẹ tôi lại
có một cuộc đời truân chuyên như thế và vì sao ông Thầy đồ
nho bạn của ông ngoại tôi lại nhìn đúng tương lai của Mẹ tôi khi bà mới chỉ là một cô bé con?).
…Những điều không vui đó mẹ tôi đã nén lại vào lòng để nuôi dạy 3 anh, em tôi trưởng thành. Riêng tôi có được hưởng các chế độ, chính sách của Nhà nước dành cho con cái của cán bộ đi B. (như diện của Ba tôi thì gọi là hồi kết). Tôi cứ thế lớn lên như bao
đứa trẻ khác ở một vùng quê miền trung nghèo nhưng hiếu học đã thành danh…
...Những năm chiến tranh ác liệt ở miền Bắc (1965- 1968 rồi năm 1972), quê ngoại ở Miền Trung tôi hứng đầy bom đạn vì là cửa
ngõ chiến lược vào Nam, ra Bắc. Mẹ tôi vừa làm ở trạm y tế vừa là cán bộ hộ phụ nữ nên công việc cứu thương ở trận địa
pháo và tiếp nhận thương binh từ miền Nam ra rất vất vả. Mẹ tôi lăn xả vào công việc (sau này bà được tặng Huân chương kháng chiến hạng nhất) và hy vọng ngày thống nhất đất nước Ba
tôi sẽ trở lại miền bắc để đoàn tụ với mẹ con tôi.
...Năm 1973, Ba tôi là cán
bộ quân y làm việc tại Ban liên hiệp 4 bên, nên thông qua những cán bộ miền Bắc
đã gửi quà ra cho tôi (theo địa chỉ nơi công tác của chồng dì tôi ở HN) . Quà của riêng tôi là chiếc bút máy hiệu Pilot. (tôi còn nhớ là bút màu xanh, nắp vàng, tôi đã rất thích món quà này, mãi đến khi tôi vào học cấp 3 Mẹ tôi mới cho dùng. Nhưng chiếc bút kỷ niệm này đã mất trong một lần tôi đi xe bus và bị rạch túi khi đi từ Bình Triệu về SG vào những năm đầu thập kỷ 80 của thế kỷ trước). Tôi không thể nào quên ngày gia đình tôi nhận quà của Ba tôi từ Sài Gòn gửi ra Miền Bắc, ngày đó đối
với tôi là một ngày đặc biệt, ngoài vật chất thì về tinh thần là động lực để tôi cố gắng nhiều hơn.
Hai mẹ con tôi , khi tôi khoảng 5 tuổi:
Hai mẹ con tôi và chị họ, khi tôi 10 tuổi:
Ba tôi năm 1973 tại chiến khu Lộc Ninh:
...Trở lại chuyện của Ba tôi, ông không dám nói thật với người vợ Miền Nam những gì đã …xảy ra trong 7 năm ông ở miền bắc! Do đó ông không có một lý do nào để rời khỏi gia đình để trở ra bắc gặp mẹ con tôi, cũng như không thể nào nhận thư của mẹ con tôi gửi vào. Chúng tôi mất liên lạc vào giữa thời bình, dĩ nhiên là ba tôi biết mẹ con tôi đang ở đâu, còn chúng tôi thì không! mẹ tôi đã viết rất nhiều thư về địa chỉ của ba tôi ở quê nhưng không có hồi âm...!
... Tôi lớn lên và luôn mong có ngày được gặp Ba và được Ba dẫn về thăm quê nội mà như mẹ tôi kể là có nhiều hoa trái.
Tháng 4/1975, đất nước thống nhất, tôi 14 tuổi, đang hoc cấp 2,
bạn bè tôi có người thân đi bộ đội dù xa hay gần thì sau cái mốc tháng 4 lịch
sử ấy nếu còn sống đều lần lượt trở về (trong đó có anh tôi). Mẹ, con tôi thì chỉ
nhận được những lá thư của Ba tôi gởi từ miền nam ra...với nhiều hứa hẹn. Tôi vào năm học mới,
nhưng nhiều khi ngồi học mà cứ tự vẽ ra một viễn cảnh là sẽ có một chú bộ đội,
vai mang ba lô vào lớp tìm tôi và không ai khác đó là Ba tôi. Nhưng thực tế thì
chỉ có thư và những lời hứa hẹn là có một ngày (mà không biết ngày nào) Ba tôi sẽ trở ra miền bắc để rước mẹ
con tôi về thăm quê nội ! Tôi vẫn luôn ngóng chờ ngày ấy...
Thực tế thì sau giải phóng, ba tôi đã
đoàn tụ với người vợ miền nam và 2 con của ông có trước ngày tập kết ra bắc,
hẳn ông đã không thể mở lời với người vợ miền nam sự có mặt của mẹ con tôi,
bởi người vợ miền nam của ông vẫn nuôi 2 con khôn lớn và chờ ngày
đoàn tụ ... Sau này, ba tôi viết cho tôi những dòng gọi là thay lời muốn
nói: Con hãy hiểu và thông cảm cho ba...!
Bên cạnh đó thì ông C, người chồng
trước của mẹ tôi đã tìm cách liên lạc được với 2 con của ông (là anh và chị của
tôi). Năm 1977, ông C ra HT để thăm lại mẹ tôi và 2 con của ông nhưng mẹ tôi đã tránh mặt...
Tôi thấy thương ông C vì ông đã vất vả đường xa ra thăm nhưng mẹ tôi lại như thế. Sau này, có lần ông C ghé SG thăm tôi (thời gian này mẹ
tôi đang ở cùng tôi) và bà cũng đã lạnh lùng bỏ sang nhà hàng xóm... Kể từ ngày ông C và mẹ tôi chia tay (năm 1951) thì mẹ tôi đã không một lời nào nói chuyện với ông C nữa. Những
giây phút mẹ tôi hấp hối trên giường bệnh, ông C đã từ
ĐN ra HT, để mẹ tôi thanh than những phút giây cuối đời, mọi người trong gia đình không để mẹ tôi thấy mặt ông C! Trong đám tang mẹ tôi, dù không còn danh nghĩa là chồng, nhưng ông C vẫn đội khăn để tang cho mẹ tôi (như người xưa vẫn nói: không còn tình nhưng còn nghĩa)
(Ông C
đứng thứ 2 tính từ phải qua):
...Trở lại chuyện của Ba tôi, ông không dám nói thật với người vợ Miền Nam những gì đã …xảy ra trong 7 năm ông ở miền bắc! Do đó ông không có một lý do nào để rời khỏi gia đình để trở ra bắc gặp mẹ con tôi, cũng như không thể nào nhận thư của mẹ con tôi gửi vào. Chúng tôi mất liên lạc vào giữa thời bình, dĩ nhiên là ba tôi biết mẹ con tôi đang ở đâu, còn chúng tôi thì không! mẹ tôi đã viết rất nhiều thư về địa chỉ của ba tôi ở quê nhưng không có hồi âm...!
...Năm 1979, tôi 18 tuổi tốt nghiệp
cấp 3, rồi học Luật ở Bình
Triệu, Thủ Đức, do không biết Ba tôi đang ở SG, nên tôi cứ tìm gặp những chị học
cùng quê ở TG để nhờ tìm giúp Ba tôi. Lúc đó tôi đã không hiểu là Ba tôi
không muốn gặp mẹ, con tôi để bảo toàn hạnh phúc của gia đình hiện tại, chứ đâu
phải giữa chúng tôi mất liên lạc để phải đi tìm vì Ba tôi biết rõ tôi và
mẹ tôi đang ở đâu.
… Quả đất xoay tròn, như trên tôi đã kể
thì ba tôi làm nghề y trong quân đội (quân y) nên có việc phải đến Sở y tế :
(hình sở y tế SG- và cái ban công lầu 1 tạo nên kỳ tích)
(hình sở y tế SG- và cái ban công lầu 1 tạo nên kỳ tích)
..Dì (em mẹ) của tôi vốn là Dược sĩ, năm 1980 dì, chú tôi chuyển
công tác từ HN vào SG nên phải đến Sở y tế để làm thủ tục. Ba tôi đến Sở y tế
trước và đứng ở ban công lầu 1 nhìn xuống đường, còn dì, chú tôi ở ngoài đường
đi vào và vô tình chú đã ngước mặt lên nhìn và thấy Ba tôi đứng ở trên đó!
Một cuộc gặp mặt đầy bất ngờ, hy hữu và không hẹn trước. Tôi cũng không thể lý giải được
tại sao lại có sự hy hữu như vậy và cái phần trăm ( %) cho sự gặp mặt kiểu đó
cũng thật sự rất nhỏ, vậy mà nó đã xảy ra. Dì, chú tôi cho ba tôi biết là tôi
đang học ở Bình Triệu- Thủ Đức! Cuộc gặp mặt của cha, con tôi hồi ấy cả trường
tôi (2 khóa học) hình như ai cũng biết vì đó là một sự kiện
đặc biệt ngoài giảng đường và vì một sự nhần lẫn khi gọi tên người xuống gặp ba
tôi lại không phải là ...tôi vì khóa trên có một chị trùng họ, tên với tôi (chỉ khác tôi
có them chữ lót)
Tôi (bên phải) và chị bạn ở sân trường Cán bộ Tòa án (Bình Triệu- Thủ Đức) năm 1980 :